13.2 C
İstanbul
Pazartesi, Mayıs 13, 2024

Politikada “Sol” ve “Sağ” Nedir?

Siyaset ile hiçbir alakası olmayan bir birey bile  politikada kullanılan sol ve sağ kelimelerini ister istemez mutlaka duymuştur. Fakat nedir bu kavramlar? Siyaset ile ilgilenen kimseler bu kavramları günlük hayatlarında sıkça kullanmaktadır. Fakat çoğumuz politika yaparken veya tartışırken,  bu kavramların nasıl ve neden ortaya çıktığını bilmeden cümle içinde kullanmaktayız. Tartışmalarımızda ve konuşmalarımızda daha sağlıklı cümleler kurmak adına bu kavramların kökeninin iyi bilinmesi gerekmektedir.

Sağ ve sol kavramlarının kullanımı çok eskiye gitmemektedir. Fransız Devrimi’nden sonra meclisteki milletvekillerinin oturma düzeninden esinlenilenerek bu kavramlar kullanılmaya başlanmıştır. le roiKralın yasaları veto etme hakkı olması gerektiğini savunanlar Parlemento Başkanı’nın sağ tarafında ( la droite), sadece geciktirebilme hakkı olması gerektiğini savunanlar ise sol tarafında (la gauche) oturmuşlardır. Böylece bu kavramlar ortaya çıkmıştır.

Sol

Sol, başlangıçta fransızcada “progressistes” olarak geçen ilerleme fikrini savunanları bir araya getiren bir kavram olarak kullanılmıştır. Yani bu kişiler bir şeyleri değiştirmek isteyenler ve devletin müdahalesi sayesinde vatandaşlar arasında oluşan dayanışmayı savunanlardır.

Solun ideolojileri soysal ilerleme, özgürlük, eşitlik ve sosyal dayanışma gibi bazı değerleri kapsamaktadır. Sol görüş, reform ve değişimlerin yanısıra devlet müdahalesinin de gerekli olduğunu inanmaktadır. Bu görüş toplumun eşit olmayan  sosyal sınıflara ayrıldığını, politikanın toplumu dayanışma ve adalete doğru götürmesi gerektiğini düşünmektedir. Bünyesinde sosyalistleri, komünistleri(aşırı sol), anarşistleri vb. ideolojileri barındırmaktadır.  Aşırı sol kavramı ise kapitalizmi yıkmak isteyen militant devrimci hareketleri bir araya getiren düşünceyi ifade etmektedir.

Örneğin İngiltere’deki sol partiler İşçi Parti ve Yeşiller Partisi’dir. Kadın hakları, etnik azınlıkları ve ayrıma karşı gey haklarını savunmaktadırlar. Gelir durumu daha az olanların desteklenmesi için zenginlerden daha çok vergi alınması gerektiğine inanmaktadırlar.

Merkez

Merkez ise hem sağ hem sol görüşün değerlerini barındıran bir kavramdır. Bu kavram örneğin hem sol görüşün savunduğu “zenginliğin dağıtılması” hem de sağ görüşün savunduğu “bireysel özgürlüklerin savunulması” düşüncesini içermektedir. Bu değerler, muhafazakarlar ve ilericiler (progressistes) arasında bir “orta” yaratmaktadır. Liberalizm, merkezin ideolojisine bir örnektir.

Sağ

Sağ görüşü benimseyenler, bireyin özgürlüğünü korumak için devlet müdahalesinin sınırlı olması gerektiğini savunmaktadır. Sosyal ve kültürel meselelerin devletin sorumluluğu altında olmasını, diğerlerinin devlet kontrolünde olmaması gerektiğini düşünmektedirler. Kişi, bireysel inisiyatifler alması için cesaretlendirilmeli ve kişinin eylemlerine devlet tarafından herhangi bir engel koyulmamalıdır. Ticaret faaliyetler kısıtlanmamalı, herkes kendisiyle ilgilenmelidir. Örneğin bu nedenle sağ kanattaki insanlar başka birinin eğitim ya da sağlık harcamalarını ödemeyi reddederler. Solun tam tersine kurulu düzenin muhafaza edilmesinin gerekli olduğuna inanırlar. Bu yüzden genellikle sağ partiler “muhafazakar” olarak isimlendirilmektedir.

Sağın ideolojileri ise geleneklerin korunması, bireyin özgürlüğünün korunması ve düzen gibi değerleri içermektedir. Muhafazakarlık ve faşizm(aşırı sağ), sağ ideolojisinin örneklerindendir. Sağda liberalleri, hristiyan demokratları ve gelenekçileri içine alan bu ideolojiler, aşırı sağda otoriter ve gericileri barındırmaktadır.

http://bv.alloprof.qc.ca/histoire/histoire-et-education-a-la-citoyennete-(2e-cycle-du-secondaire)/politique-la-gauche-et-la-droite.aspx
http://bv.alloprof.qc.ca/histoire/histoire-et-education-a-la-citoyennete-(2e-cycle-du-secondaire)/politique-la-gauche-et-la-droite.aspx

 

Kaynakça: 

http://bv.alloprof.qc.ca/histoire/histoire-et-education-a-la-citoyennete-(2e-cycle-du-secondaire)/politique-la-gauche-et-la-droite.aspx

http://www.espace-citoyen.be/article/264-la-gauche-et-la-droite-c-est-quoi/

http://idontgetpolitics.co.uk/right-left-wing

SON YAZILAR
İLGİLİ HABERLER

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.