Zika virüsü olarak adlandırılan bu virüs, sivrisinek ısırığı ile bulaşan bir virüs çeşidi. Bulaşıcı bir hastalık değil. Kanında bu virüsü taşıyan bir insan sizin yanınızda dolaştığında ya da sizinle günlük yaşam içerisinde konuştuğunda virüsü kapma olasılığınız şimdilik yok.
Hamile olmayan birine bulaştığında ciddi derecede sağlık sorunlarına yol açmıyor. Eğer hamile birine bulaşırsa, gerçek anlamda endişelenilmesi gereken bir vakaya dönüşüyor. Bu virüsü doğuştan taşıyan bebekler önemli fiziksel deformasyonlara maruz kalıyor, kafaları çok küçük bir şekilde dünyaya geliyorlar. Temelde, beynin ve kafanın normal gelişimini engelliyor. Tabi bu şekilde doğan bebekler uzun süre hayatta kalamıyor.
Şu anda Amerika Birleşik Devletleri’nde 6 vakaya rastlanmış durumda. Bunlardan üçü Florida, ikisi Illinois, ikisi Texas ve biri de Hawaii’de. Teksas’daki vakalardan birisi ise ilginç bir şekilde gündemdeki yerini aldı. Çünkü ABD’de resmi olarak ilk defa cinsel yolla bulaşan bir hastanın varlığı kamuoyuna duyuruldu. Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (Centers for Disease Control and Prevention – CDC) ise bu açıklamayı doğrular nitelikte ek bir açıklama yaptı.
ABD’deki vakaların tümü yurtdışı seyahatlerinden kaynaklanıyor. Florida’daki hastalar yakın zamanda Kolombiya ve Venezuela’ya, Illinois’daki iki hamile kadın ise Orta Amerika’ya ve Karayipler’e seyahat etmişler. Teksas’daki hasta ise bu virüsü El Salvador’a yaptığı seyahatin hemen ertesinde kapmış.
Genellikle havanın sıcak olduğu bölgelerde bu vakalara daha çok rastlanması, sivrisineklerin bu tarz yerlerde daha çok ve daha kolay çoğalmasından kaynaklanıyor. Bu hastalığı yayan sivrisinek türü ise “Aedes” olarak adlandırılan, Antarktika kıtası hariç tüm kıtalarda yaşayan bir tür. Zika virüsünü taşıdığı gibi farklı birkaç hastalığın da yayılmasında rol alıyor.
Dünya Sağlık Örgütü ve CDC, 1 Şubat 2016 tarihinde Pazartesi günü, hamile kadınların, Latin Amerika ve Karayipler’deki bu virüsün görüldüğü 14 ülkeye ve bölgelere, Meksika ve Haiti de dahil olmak üzere, seyahat etmemesi gerektiğini duyurdu.
Virüs ilk defa 1940’ların sonunda Uganda’da keşfedildi. Başlarda seyrek olarak görülen bu virüs, aniden Afrika’daki bazı bölgelere, ardından Güneydoğu Asya ve Latin Amerika’ya yayıldı.
Virüse yakalananların yüzde sekseninde hastalığı taşıdığına dair belirtilere rastlanmıyor. Geriye kalan yüzde yirmilik dilimdeki hastalarda ise baş ağrısı, kemiklerde ağrı ve ateş görülüyor. Bu belirtiler sivrisineğin ısırığından 3 ya da 12 gün sonra ortaya çıkıyor. Ölüm riski çok az fakat virüs hızla yayılmakta.
Bu konuyla alakalı diğer bir mesele ise iklim değişikliği. İkllim değişikliğiyle birlikte hava gittikçe ısınıyor ve bu sivrisineklerin daha rahat yaşayabileceği bir ortama zemin hazırlıyor. Daha çok sivrisinek, virüsün daha çok insana etki etmesi anlamına geliyor.
Şu an için herhangi bir tedavi ya da aşı söz konusu değil. Sağlık Bakanlığı’ndan gelen açıklamada da zaten antibiyotiklerin işe yaramadığı söylenmekte. Virüsten kurtulmanın yolu henüz yok fakat alınabilecek en iyi tedbir sivrisinek ısırıklardan vücudu korumak.
Türkiye Cumhuriyeti Devleti Sağlık Bakanlığı’nın virüs hakkında 25 Aralık 2015’te yaptığı basın açıklaması ise şu şekilde:
“Dünya Sağlık Örgütü, Tropikal Afrika, Güneydoğu Asya, Pasifik Adaları, Orta ve Güney Amerika’da Zika Virüs Hastalığı görüldüğünü ve yayılmaya devam ettiğini bildirmiştir. Zika Virüsünün özellikle gebelere bulaştığında doğacak bebeklerde ciddi anomalilere sebep olduğu tespit edilmiştir. Yenidoğanlarda beynin yetersiz gelişimine yol açabilen mikrosefaliye (küçük kafa) neden olabilmektedir.
Bakanlığımız Zika Virüsün görüldüğü bölgedeki ülkeleri yakından takip etmekte, bölgeye seyahat edecek vatandaşlarımızı, özellikle gebeleri 7/24 hizmet veren Alo Seyahat Sağlığı Danışma Hattından (444 77 34) ve Seyahat Sağlığı Merkezlerinden bilgilendirmektedir.
Sivrisineklerden insanlara bulaşan Zika Virüsü Hastalığı ateş, baş ağrısı, gözlerde kızarma, kusma, döküntü, kas ve eklem ağrısı gibi belirtileri bulunmaktadır.
Hastalığın özgün bir tedavisi bulunmadığı gibi önleyici bir aşısı da yoktur. Tedavisinde ise istirahat, sıvı alımının arttırılması, ateş düşürücü ve ağrı kesiciler önerilmektedir. Tüm virüs enfeksiyonlarında olduğu gibi antibiyotiklerin virüse herhangi bir etkisi yoktur.
Enfeksiyondan korunmak için hastalığın görüldüğü bölgelerde sivrisinek ısırıklarından korunmak esastır. Klimalı, sivrisineklerden korunmuş mekanlarda kalmaya özen gösterilmeli, açıkta kalan cilt için sivrisinek kovucular kullanılmalıdır. Kapalı giysiler (uzun kollu gömlek ve uzun pantolon gibi) giyilmelidir.
Ayrıca konuyla ilgili Dünya Sağlık Örgütünün yeni salgın hastalık bildirimleri de Seyahat Sağlığı internet sitesinde (http://www.seyahatsagligi.gov.tr/) yayınlanmaktadır.
Kamuoyunun bilgilendirilmesi için ilgilerinize sunulur.”
Kaynak:
http://www.theguardian.com/world/2016/feb/02/first-zika-virus-case-in-united-states-sexually-transmitted-texas
http://www.cdc.gov/zika/
http://www.who.int/mediacentre/factsheets/zika/en/
