Türkçeye “mora boyama” olarak çevrilebilecek olan “purplewashing” kavramı1, kısaca, bir özel kurumun veya kamu kurumunun ekonomik, politik v.b. çıkarlarından dolayı kendini feminist göstermesine verilen addır. Söz konusu, reklam amacıyla yapılan yüzeysel veya göstermelik feminizm, çoğu zaman kurumların verdikleri mesajlar ile davranışları arasında bir tutarsızlığa neden olmaktadır. “Femwashing” veya “femvertising” adlarıyla da bilinen “purplewashing” yöntemine, 2006 yılında başlayan ve kadınları güçlendirmiş olan Me Too hareketi sonrasında gittikçe daha fazla başvurulmaya başlanmıştır. Me Too hareketi ile birlikte pek çok özel kurum ve kamu kurumu, feminist olduğunu ve kadınların arkasında durduğunu kanıtlayabilmek için elinden geleni yapmıştır ve bugün de yapmaya devam etmektedir.
Örneğin H&M2, kendi internet sitesinde kadınların güçlendirilmesine ve cinsiyet eşitliğine önem verdiğini belirtmektedir. Ancak pratikte, markanın ürünlerinin imalatında çalışan kadın işçiler kısa sürede çok fazla iş yetiştirmek zorunda kalmaktadırlar, çok düşük maaşlar için çalışmaktadırlar ve fiziksel (ve hatta cinsel) açıdan suistimal edilmektedirler. Tüm bunlar şirketin ekonomik çıkarlarının, kadın haklarına verdiği önemden daha değerli olduğunu kanıtlamaktadır. Buna rağmen şirketin, bazı ürünlerinin üzerinde feminizmi destekleyen mesajların var olması, söz konusu şirket tarafından uygulanan purplewashing pratiğine güzel bir örnek oluşturmaktadır:
Ancak, her ne kadar olumsuz olarak algılansa da purplewashing pratiğinin feminizme olumlu etkisi de vardır. İçerisinde bencil bir amaçla veya göstermelik de olsa feminizm barındıran politik demeçler, reklamlar v.b. araçlar, insanlarda feminizm algısı oluşturmaktadır ve kadının toplumdaki yeri hakkında insanları muhakemeye itmektedir. Bu nedenle purplewashing, feminizmin gelişimine küçük de olsa bir katkı sağlamaktadır:
[1] Batı’da kadın hakları konusunda atılan önemli adımlardan biri, Kadınların Sosyal ve Politik Birliği’nin (Women’s Social and Political Union (WSPU)) 1903 yılında Birleşik Krallık’ta kurulmasıdır. Söz konusu birliğin kullandığı üç renkten biri olan mor, günümüzde de feminizmin rengi olarak kullanılmaya devam etmektedir. Purplewashing kavramındaki mor renk (purple), feminizmin bu mor rengidir.
[2] Buradaki amaç H&M’i kötülemek kesinlikle değildir. Piyasada var olan purplewashing pratiğini açıklamaktır. Söz konusu pratik yalnızca söz konusu marka tarafından değil, pek çok marka tarafından uygulanmaktadır.
