İngilizcede “low-fidelity” sıfatının kısaltması olan “lo-fi”, müzik sektöründe, “düşük kaliteli veya yetersiz teçhizat ile yapılmış olan ve bu nedenle içerisinde kusurlar barındıran düşük kaliteli ses kayıtlarını” anlatmak için kullanılmaktadır. Bu nedenle de genellikle evde, eldeki olanaklarla yapılan ses kayıtlarına “lo-fi” denmektedir.
1986 yılında, New Jersey’de radyo sunuculuğu yapan William Berger, radyo programında bir “ev yapımı müzik” bölümü açmıştır. Bu bölümde, evlerinde çaldıkları şarkıları kaydedip bunları kendisine gönderen kişilerin kayıtlarını yayınlayan Berger, söz konusu bölümü “lo-fi” olarak adlandırmıştır. Böylece Berger, “lo-fi” teriminin yayılmasını hızlandırmıştır. Ancak bu dönemde lo-fi, rock türünde kullanılmaktadır ve henüz hip-hop türüne sıçramamıştır.
İçerdiği kusurlardan dolayı insanlara daha içten ve duygusal gelen lo-fi kayıtlar, ilerleyen yıllarda hip-hop türünde de kullanılmaya başlamıştır ve bu sayede “lo-fi hip-hop” alt türü ortaya çıkmıştır. Hip-hop seven kişiler tarafından evde ve eldeki olanaklarla yapılan lo-fi hip-hop şarkıları, normal hip-hop gibi sert ve yorucu değildir. İçerisinde bazen doğadan ve şehir hayatından sesler de barındıran söz konusu şarkılar, çoğu zaman sakinleşmek ve dinlenmek amacıyla tercih edilmektedir. Bir lo-fi hip-hop şarkısının bugün nasıl yapıldığı ve fonetik açıdan neye benzediği, aşağıdaki video izlenerek daha iyi anlaşılabilir:
Bu alt türün yapımı daha kolay olduğundan dolayı sanatçı sayısı da fazladır. Bu da üretilen eser sayısını arttırmaktadır ve dinleyiciye daha fazla alternatif sunmaktadır. Genellikle sözsüz (enstrümantal) şarkılardan oluşan lo-fi hip-hop türüne bazen söz ile eşlik edildiği de olmaktadır.
Lo-fi hip-hop’ın 2010’lu yıllarda ünlendiği bilinse de bu alt tür yeni ortaya çıkmış bir tür değildir. Öyle ki lo-fi hip-hop enstrümantalleri, 1980’li ve 1990’lı yıllarda var olan “Boom Bap Hip-Hop” alt türünün enstrümantallerine çok benzemektedir. Bu nedenle boom bap hip-hop’ın, lo-fi hip-hop’ın atası olabileceği düşünülmektedir:
Ayrıca lo-fi hip-hop sosyal platformlarda ünlenmeden çok daha önceki zamanlarda Nujabes, J Dilla, DJ Shadow ve Madlib gibi sanatçılar, bu alt türde eserler vermişlerdir. Bu nedenle lo-fi hip-hop’ın 1980’li ve 1990’lı yıllarda ortaya çıktığı veya köklerinin o yıllara uzandığı söylenebilir. Söz konusu sanatçıların lo-fi eserlerinin örnekleri aşağıdaki gibidir:
Bugün lo-fi hip-hop kliplerinde Japon animasyonlarından (Japon animasyonlarına “anime” denmektedir) kesitlere sıkça rastlanmasının temel nedeni, 2005-2006 yılları arasında yayınlamış olan Samurai Champloo başlıklı animedir.[1] Hip-hop kültürünü anime kültürüne entegre etmeyi başarmış olan bu dizi, birbirinden güzel pek çok lo-fi hip-hop şarkısını içerisinde barındırmaktadır. Bu nedenle de Samurai Champloo, yayın döneminden sonra ortaya çıkan lo-fi hip-hop kliplerinde animelerden kesitlere yer verilmesinin önünü açmıştır. Söz konusu animenin fonetik ve görsel anlamda hip-hop kültürü içeren pek çok sahnesinden biri şöyledir:
Bugün lo-fi hip-hop, insanların başka işlerle uğraşırken genellikle fon müziği olarak tercih ettikleri bir alt türdür. Bu alt türün ilerleyen dönemlerde nasıl evrileceği ise zamanla görülecektir.
[1] Kimi kaynaklara göre bunun nedeni 1990’lı yılların sonunda ve 2000’li yılların başında Amerikan çizgi film kanallarında (özellikle de Adult Swim ve Toonami) bazı reklamların hip-hop eşliğinde seyirciye sunulmasıdır. Ancak, her ne olursa olsun, hip-hop kültürü ile animasyon kültürünü bir araya getirmede Samurai Champloo’nun başarısı inkâr edilemez.
