Plastik sürdürülebilir ve pek yararlı değil. Artık gezegenimizi tahrip etmeyecek yeni bir çeşit ambalaj var ve tadı da oldukça iyi.
Yumurta ve tereyağı kaplarından süt şişelerine, marketlerde gördüğümüz plastik ambalajların çoğu geri dönüştürülebilirdir. Peki ya sizce soğutuculardaki kaşar peynirine veya 500 gr kemiksiz pirzolaya sarılı şu ince plastik streç filmler?
Bu tür plastiklerin geri dönüştürülmesi zordur, ayrıca bu plastiklerden yiyeceklerinize zararlı kimyasallar karışabilir. Ayrıca, bu plastikler besinlerdeki bozulmayı önleme konusunda etkili de değildir.
Neyse ki araştırmacılar, gıda ambalajlamaya yönelik yenebilir türden başka yöntemler araştırıyor.
ABD Tarım Bakanlığı araştırmacıları, kazein denen bir süt proteininin yenebilir ve doğada çözünür bir ambalaj filmi geliştirmek için kullanılabileceğini keşfetti. Araştırmacılar, proteinler polimerleştiklerinde daha sıkı bir ağ oluşturdukları için oksijeni gıdadan uzak tutma konusunda kazeine dayalı filmin plastiklerden 500 kat daha iyi olduğunu keşfetti. Kazein ayrıca nişastadan yapılan mevcut yenebilir ambalaj maddelerinden de daha etkilidir ve ışığa duyarlı besin ürünlerini de korumaktadır.
Kazein ambalajı araştırmasının başındaki ABD Tarım Bakanlığı araştırmacısı Laetitia Bonnaillie; her şeyin küçük küçük ambalajlandığını, bunun da ürünlerin öğle yemeği için veya okula taşınması için çok iyi olduğunu fakat daha sonra çok fazla atık meydana getirdiğini söyledi ve yenilebilir ambalajların bu durum için mükemmel olduğunu dile getirdi.
Ekip daha kullanışlı bir ambalaj malzemesi üretmek için su ve piyasada bulunan kazein tozunun karışımı ile elde edilen kazein filmine gliserol ve sitrus pektin de ekledi. Gliserol protein filmini yumuşatırken sitrus pektin filmin yapısını kuvvetlendirdi, böylelikle film rutubet ve yüksek sıcaklıklara karşı direnç kazandı. Bonnaillie, araştırmacıların kullandığı katkı maddelerinin aynı zamanda ambalajlarını öne çıkardığını, zira pektinin vücudumuz için sağlıklı olduğunu söyledi.
Tatlandırıcılar, vitaminler ve diğer katkı maddeleri, ambalajın ve içindeki yiyeceğin daha lezzetli ve besleyici yapılmasında kullanılabilir.
Bonnaillie, bu filmlerin sağlık açısından nişastaya kıyasla daha faydalı olduğunu ifade etti.
Muhtemel uygulamalardan biri, çözülebilir bir kuru kahve veya çorba ambalajı olabilir. Üstünü sıyırıp içeriğini boşaltmak yerine tamamını sıcak suya atın ve çözülmesini bekleyin. Diğeriyse, çubuk peynir gibi ürünler için çok miktarda plastik madde içeren tek kullanımlık besin ambalajlarıdır.
Bonnaillie: “Ben bunları çok kullanıyorum ve sanırım her seferinde geriye peynirden daha çok plastik kalıyor” demekte.
Kazein film suda çözülebildiği için tek kullanımlık poşetlere yönelik başlıca sorunlardan biri, bunları temiz ve kuru tutulabilmek için daha büyük ve çözülmeyen plastik veya karton kaplara gerek duyulmasıdır. Bonnaillie birçok ambalajın halihazırda bir dış katmanı olduğunu, bu yüzden ikincil ambalajlama ile çok katmanlı bir sistemde kazeinin yine de çevreye karşı faydalı olacağına değindi.
Sıvı haldeki kazein, ambalaj ve gıda işlevi görebilir. Kazein, tahıl tanelerinin ve çubuklarının üzerine püskürtülebilir. Birçok tahıl şu anda çatırtı sesini şeker kaplama sayesinde muhafaza etmektedir fakat şeker yerine süt proteini kullanılarak aynı işlev sağlanabilir.
Bu proteinler pizza kutularını astarlamak için bile kullanılabilir. ABD Gıda ve İlaç Dairesi pepperoni, sosis ve damalı tart gibi besinleri çevreleyen kartonların kaplanmasında kullanılan florlanmış kimyasalları yasaklarken püskürtülmüş bir kazein kaplama alternatif bir ürün olarak yağ artığını ve lekeleri önlemeye yarayabilir.
Bonnaillie, şirketlerin kazein ambalajlamaya yönelik kendi uygulamalarını keşfetmeye çalışmamaları halinde ABD Tarım Bakanlığı araştırmacılarının bunu hazır hale getirmelerinin yıllar süreceğini ve plastikten çok daha iyi potansiyele sahip bir ürünün keşfedilme sürecinin henüz başında oldukları ifade etti.
Murat Aydın
Bu yazı “Milk, Not Plastic, Will Protect Food in the Future” başlıklı Bloomberg haberinden çevrilmiştir.
Yazının Bağlantı Adresi (İngilizce): http://www.bloomberg.com/news/articles/2016-08-22/don-t-toss-that-food-wrapping-you-can-eat-it