Genel Sekreter, Birleşmiş Milletler’in (BM) başlıca organlarından biri olan Birleşmiş Milletler Sekreterliği’nin bağlı olduğu makamdır. 2007’den beri BM Genel Sekreterliği görevini Güney Koreli Ban Ki-moon yürütmektedir.
Genel Sekreter, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin önerisi üzerine beş yıllık bir dönem için atanır. Genel Sekreter’in görev süresi uzatılabilir. Genel Sekreter, Genel Kurul’a BM çalışmaları üzerine yıllık rapor sunar; uluslararası barış ve güvenliğe yönelik bir tehdit olarak değerlendirdiği durumlarda Güvenlik Konseyi’ni uyarabilir; uluslararası anlaşmazlıklarda arabuluculuk yapabilir. Çalışmalarını New York’taki BM binasında yürüten Genel Sekreter, aynı zamanda BM’nin Cenevre’deki bürosunun çalışmalarını da denetler. Genel Sekereter ayrıca Birleşmiş Milletler’in gayri resmi olarak sözcüsüdür ve BM’nin liderliği rolünü de üstlenir.
Örgütün kendi internet sitesi bildirisinde, insanları kültürel olarak yaklaştırmanın sadece güvenlik meselesi değil, aynı zamanda sosyal ve ekonomik açılardan da bir iş birliği gerektirdiğinden söz edilmektedir. Bu durumda Birleşmiş Milletler’in milletlerarası bir bağ kurduğu, insan haklarına ve insani hareketlere öncülük ettiği belirtilmektedir. Bu nedenle Genel Sekreter, askerî ve güvenlik konuları ile ilgilenen Güvenlik Konseyi ile kıyaslandığında, Birleşmiş Milletler’in daha çok “sosyal” boyutuyla ilgilenen bir organı konumundadır.
Son olarak belirtilmesi gerekir ki, 2007 yılından itibaren Genel Sekreterlik görevine iki kez gelen Ban Ki-moon’un görev süresi 31 Aralık 2016 tarihinde son bulacaktır. Ekim 2016’da yapılmış olan seçimler sonrasında ise, Ban Ki-moon’un yerine, 1 Ocak 2017 tarihinden itibaren, Portekizli António Guterres’in gelmesi yapılan oylama sonucunda kararlaştırılmıştır.
Kaynaklar:
- http://www.un.org/sg/, BM Genel Sekreterliği Sekreterliği Web Sayfası, Erişim Tarihii-Saati: 14.11.2013 16:00
- http://www.un.org/sg/priorities/sg_agenda_2012.pdf, BM Genel Sekreterliği 5 Yıllık Programı ile ilgili tam metin.
